Polski rynek pracy ulega nieustannym dynamicznym zmianom. Jednocześnie zapotrzebowanie na pracowników sezonowych w pewnych okresach roku kalendarzowego utrzymuje się na stosunkowo wysokim poziomie. 1 czerwca br. zasady powierzania pracy sezonowej uległy zmianie. Jakie rozwiązania w tym zakresie aktualnie obowiązują? Czy praca sezonowa cudzoziemca jest dozwolona i w jakim zakresie? Wyjaśniamy w tym artykule.
Praca sezonowa cudzoziemca – aktualnie obowiązujące przepisy
Obecnie zasady wydawania zezwoleń na pracę sezonową cudzoziemców określają przepisy Ustawy z dnia 20 marca 2025 roku o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwanej dalej ustawą.
Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy zezwolenie na pracę sezonową wydaje się, jeżeli:
podmiotem powierzającym pracę cudzoziemcowi jest polski podmiot powierzający tę pracę;
wysokość wynagrodzenia, która będzie określona w umowie z cudzoziemcem, nie będzie niższa od wynagrodzenia pracowników wykonujących w tym samym wymiarze czasu pracę porównywalnego rodzaju lub na porównywalnym stanowisku;
praca będzie wykonywana przez cudzoziemca w zakresie działalności określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 45 ust. 2 ustawy (chodzi o rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie działalności, w których wydaje się zezwolenia na pracę sezonową, biorąc pod uwagę podklasy, w których występuje znacznie wyższe zapotrzebowanie na siłę roboczą w niektórych okresach roku ze względu na powtarzające się wydarzenia lub typy wydarzeń podlegające uwarunkowaniom sezonowym w tych podklasach działalności);
praca będzie wykonywana przez cudzoziemca w okresie nieprzekraczającym 9 miesięcy w roku kalendarzowym.
Wniosek w sprawie wydania zezwolenia na pracę sezonową
Wniosek o wydanie zezwolenia na pracę sezonową, poza informacjami wskazanymi w art. 9 ustawy (między innymi informacje dotyczące podmiotu powierzającego pracę cudzoziemcowi i dane osobowe cudzoziemca oraz informacje dotyczące pracy oferowanej cudzoziemcowi), zawiera:
datę wjazdu cudzoziemca na terytorium państw obszaru Schengen oraz dane dotyczące pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (RP) w dniu złożenia wniosku, w tym podstawę prawną jego pobytu;
oświadczenie polskiego podmiotu powierzającego pracę cudzoziemcowi, że zapewnia mu zakwaterowanie albo że według wiedzy polskiego podmiotu powierzającego pracę cudzoziemiec zapewnia sobie zakwaterowanie we własnym zakresie;
informacje dotyczące przewidywanego płatnego urlopu przysługującego cudzoziemcowi.
Jeżeli wniosek o wydanie zezwolenia na pracę sezonową dotyczy cudzoziemca przebywającego na terytorium RP na podstawie innego dokumentu niż wiza wydana w celu wykonywania pracy sezonowej lub w ramach ruchu bezwizowego bez związku z wnioskiem wpisanym do ewidencji wniosków w sprawie pracy sezonowej (dalej jako „ewidencja wniosków”), pracę cudzoziemca na warunkach określonych we wniosku o wydanie zezwolenia na pracę sezonową uważa się za legalną od dnia złożenia wniosku, który nie zawiera braków formalnych, do dnia doręczenia decyzji starosty w sprawie zezwolenia na pracę sezonową, nie dłużej jednak niż przez okres 30 dni.
W przypadku, gdy cudzoziemiec wskazany we wniosku będzie ubiegał się o wydanie wizy w celu wykonywania pracy na podstawie zezwolenia na pracę sezonową (art. 60 ust. 1 pkt 5a Ustawy z dnia 12 grudnia 2013 roku o cudzoziemcach) lub zamierza wjechać na terytorium RP w ramach ruchu bezwizowego i spełnione są warunki określone w art. 45 ust. 1 ustawy oraz nie zachodzą negatywne okoliczności skutkujące odmową wydania zezwolenia (art. 13 ust. 1–3, oraz art. 14 ustawy), starosta właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce stałego pobytu polskiego podmiotu powierzającego pracę cudzoziemcowi:
wpisuje wniosek do ewidencji wniosków;
wydaje polskiemu podmiotowi powierzającemu pracę cudzoziemcowi zaświadczenie potwierdzające wpisanie wniosku do ewidencji wniosków, zwane dalej zaświadczeniem o wpisie.
W zaświadczeniu o wpisie określa się:
dane polskiego podmiotu powierzającego pracę cudzoziemcowi – w zakresie określonym w art. 9 ust. 1 pkt 1 lit. a–c ustawy;
pracodawcę użytkownika, jeżeli wniosek dotyczy pracy w charakterze pracownika tymczasowego;
dane cudzoziemca, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3 (imię/imiona i nazwisko, obywatelstwo, nazwę, serię, numer, datę wydania i datę ważności dokumentu podróży, numer PESEL albo w przypadku osób nieposiadających tego numeru – datę urodzenia i płeć);
miejsce wykonywania pracy sezonowej;
podstawę prawną wykonywania pracy;
wymiar czasu pracy w przypadku umowy o pracę albo liczbę godzin pracy w miesiącu lub tygodniu w przypadku umowy cywilnoprawnej;
najniższe wynagrodzenie, jakie będzie otrzymywać cudzoziemiec, określone stawką godzinową lub miesięczną;
zakres podstawowych obowiązków cudzoziemca;
okres lub okresy pracy sezonowej w poszczególnych latach kalendarzowych wpisane do ewidencji wniosków;
datę wpisu wniosku do ewidencji wniosków.
W sprawach, które nie wymagają postępowania wyjaśniającego, starosta dokonuje wpisu do ewidencji wniosków oraz wydaje podmiotowi zatrudniającemu zaświadczenie o wpisie albo wydaje decyzję o odmowie wydania zezwolenia na pracę sezonową w terminie 7 dni roboczych od dnia złożenia kompletnego wniosku.
W zaświadczeniu o wpisie umieszcza się informację o zasadach wjazdu i pobytu cudzoziemców wykonujących pracę sezonową, ich prawach i obowiązkach związanych z dostępem do polskiego rynku pracy oraz pouczenie o prawie do odszkodowania, o którym mowa w art. 60 ust. 3 ustawy (w przypadku uchylenia zezwolenia na pracę sezonową cudzoziemcowi przysługuje prawo do odszkodowania od polskiego podmiotu powierzającego pracę cudzoziemcowi za niewykonanie zobowiązań, które ten podmiot musiałby wykonać, gdyby zezwolenie na pracę sezonową nie zostało uchylone).
W sprawach wymagających postępowania wyjaśniającego starosta dokonuje wpisu do ewidencji wniosków oraz wydaje podmiotowi zatrudniającemu zaświadczenie o wpisie albo wydaje decyzję o odmowie wydania zezwolenia na pracę sezonową w terminie 30 dni od dnia złożenia kompletnego wniosku.
Wydanie zezwolenia na pracę sezonową
W przypadku, gdy wniosek o wydanie zezwolenia na pracę sezonową został wpisany do ewidencji wniosków, zezwolenie na pracę sezonową wydaje się po wjeździe cudzoziemca na terytorium RP na podstawie wizy wydanej w celu wykonywania pracy sezonowej lub w ramach ruchu bezwizowego, jeżeli polski podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi przedstawił właściwemu staroście:
oświadczenie o zgłoszeniu się cudzoziemca do pracy wraz z kopią dokumentu podróży cudzoziemca zawierającego wizę, na podstawie której cudzoziemiec aktualnie przebywa na terytorium RP, lub odcisk stempla potwierdzającego wjazd cudzoziemca w ramach ruchu bezwizowego, oraz
potwierdzenie daty wjazdu na terytorium państw obszaru Schengen w celu wykonywania pracy sezonowej.
Powyższe oświadczenie zawiera:
dane polskiego podmiotu powierzającego pracę cudzoziemcowi – w zakresie określonym w art. 9 ust. 1 pkt 1 lit. a–c ustawy;
dane cudzoziemca, czyli imię (imiona) i nazwisko, obywatelstwo, nazwę, serię, numer, datę wydania i datę ważności dokumentu podróży, numer PESEL albo w przypadku osób nieposiadających tego numeru – datę urodzenia i płeć;
dane dotyczące pobytu cudzoziemca na terytorium RP;
adres zakwaterowania cudzoziemca w okresie pobytu na terytorium RP;
okres, w jakim cudzoziemiec będzie wykonywał pracę sezonową.
Pracę cudzoziemca na warunkach określonych w zaświadczeniu o wpisie uważa się za legalną od dnia, w którym polski podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi przedstawił ww. dokumenty, do dnia doręczenia mu decyzji w sprawie zezwolenia na pracę sezonową. Do okresów legalnej pracy nie wlicza się jednak okresów zawieszenia postępowania na wniosek strony.
Jeżeli natomiast dzień rozpoczęcia pracy przez cudzoziemca przypada na dzień wolny od pracy urzędu, pracę na warunkach określonych w zaświadczeniu o wpisie uważa się za legalną także wtedy, gdy w pierwszym dniu pracy urzędu krajowy podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi przedstawił właściwemu staroście powyżej wymienione dokumenty.
W myśl art. 52 ust. 1 ustawy – jeżeli wniosek o wydanie zezwolenia na pracę sezonową został wpisany do ewidencji wniosków, a polski podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi nie przedstawił oświadczenia o zgłoszeniu się cudzoziemca do pracy w celu wykonywania pracy sezonowej, postępowanie w sprawie wydania zezwolenia na pracę sezonową ulega umorzeniu z mocy prawa:
z upływem 90 dni od terminu rozpoczęcia pracy określonego we wpisie do ewidencji wniosków lub
z upływem terminu zakończenia pracy określonego we wpisie do ewidencji wniosków.
W razie gdy postępowanie w sprawie wydania zezwolenia na pracę sezonową uległo umorzeniu, wpis do ewidencji wniosków ulega unieważnieniu z mocy prawa.
W odniesieniu do cudzoziemca, który wjechał na terytorium RP na podstawie wizy wydanej w celu wykonywania pracy sezonowej lub w ramach ruchu bezwizowego w związku z wnioskiem o wydanie zezwolenia na pracę sezonową wpisanym do ewidencji wniosków, 9-miesięczny okres jest liczony od dnia pierwszego wjazdu cudzoziemca na terytorium państw obszaru Schengen w danym roku kalendarzowym po wydaniu zaświadczenia o wpisie.
Jeżeli wniosek o wydanie zezwolenia na pracę sezonową dotyczy cudzoziemca, który przebywa na terytorium RP na innej podstawie niż wiza wydana w celu wykonywania pracy sezonowej lub w ramach ruchu bezwizowego z wnioskiem o wydanie zezwolenia na pracę sezonową wpisanym do ewidencji wniosków, z którą może wiązać się uprawnienie do wykonywania pracy – zezwolenie może być wydane na okres legalnego pobytu, nie dłużej jednak niż na 9 miesięcy w ciągu roku kalendarzowego, liczonych łącznie z okresami określonymi w poprzednio wydanych zezwoleniach na pracę sezonową dla tego cudzoziemca.
W zezwoleniu na pracę sezonową określa się:
dane polskiego podmiotu powierzającego pracę cudzoziemcowi – w zakresie wynikającym z art. 9 ust. 1 pkt 1 lit. a–c ustawy;
dane cudzoziemca, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3 ustawy (imię/imiona i nazwisko, obywatelstwo, nazwę, serię, numer, datę wydania i datę ważności dokumentu podróży, numer PESEL albo w przypadku osób nieposiadających tego numeru – datę urodzenia i płeć);
wymiar czasu pracy w przypadku umowy o pracę albo liczbę godzin pracy w miesiącu lub tygodniu – w przypadku umowy cywilnoprawnej;
najniższe wynagrodzenie, jakie będzie otrzymywać cudzoziemiec, określone stawką godzinową lub miesięczną;
podstawę prawną wykonywania pracy;
okres ważności zezwolenia.
W sytuacji, gdy zezwolenie ma dotyczyć pracy cudzoziemca w charakterze pracownika tymczasowego, w zezwoleniu na pracę sezonową należy określić pracodawcę użytkownika.
Możliwość przedłużenia zezwolenia na pracę sezonową
W przypadku, gdy cudzoziemiec wjechał na terytorium RP na podstawie wizy wydanej w celu wykonywania pracy sezonowej lub w ramach ruchu bezwizowego w związku z wnioskiem o wydanie zezwolenia na pracę sezonową wpisanym do ewidencji wniosków – starosta może wydać przedłużenie zezwolenia na pracę sezonową w celu kontynuacji pracy sezonowej przez cudzoziemca na rzecz tego samego podmiotu powierzającego pracę lub w celu wykonywania pracy sezonowej na rzecz innego polskiego podmiotu zatrudniającego. Do przedłużenia zezwolenia na pracę sezonową we wskazanym trybie stosuje się odpowiednio omówione wcześniej przepisy dotyczące wydania zezwolenia na pracę sezonową.
Przedłużenie zezwolenia wydaje się na okres, który łącznie z okresem pobytu cudzoziemca w celu wykonywania pracy sezonowej – liczonym od dnia pierwszego wjazdu na terytorium państw obszaru Schengen w danym roku kalendarzowym – nie jest dłuższy niż 9 miesięcy w ciągu roku kalendarzowego.
W razie gdy polski podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi na podstawie zezwolenia na pracę sezonową złożył wniosek o przedłużenie wspomnianego zezwolenia na pracę sezonową dla tego cudzoziemca, a wniosek nie zawiera braków formalnych lub braki formalne zostały uzupełnione w terminie – pracę cudzoziemca na warunkach określonych w zezwoleniu uważa się za legalną od dnia złożenia wniosku do dnia, w którym decyzja w sprawie przedłużenia zezwolenia na pracę sezonową staje się ostateczna. Do okresów legalnej pracy nie wlicza się okresów zawieszenia postępowania na wniosek strony (art. 58 ust. 4 ustawy).
Przepis art. 58 ust. 4 ustawy stosuje się odpowiednio, jeżeli po zakończeniu pracy na podstawie umowy o pomocy przy zbiorach cudzoziemiec będzie wykonywał pracę na podstawie innej umowy, przy czym pozostałe warunki wykonywania pracy określone w zezwoleniu na pracę sezonową nie ulegną zmianie.
Jeżeli wniosek o przedłużenie zezwolenia na pracę sezonową złożył polski podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi, który nie powierzał pracy danemu cudzoziemcowi na podstawie zezwolenia na pracę sezonową w okresie bezpośrednio poprzedzającym dzień złożenia wniosku, pracę tego cudzoziemca na warunkach określonych we wniosku lub korzystniejszych uważa się za legalną do dnia doręczenia decyzji starosty – nie dłużej jednak niż przez okres 30 dni liczonych od dnia złożenia wniosku (niezawierającego braków formalnych).
Praca sezonowa cudzoziemca – podsumowanie
Zezwolenie na pracę sezonową wydaje starosta właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce stałego pobytu polskiego podmiotu powierzającego pracę cudzoziemcowi. Wspomniane zezwolenie wydaje się na czas określony, który nie może być dłuższy niż 9 miesięcy w roku kalendarzowym. W określonych przypadkach starosta może wydać przedłużenie zezwolenia na pracę sezonową w celu kontynuacji pracy sezonowej przez cudzoziemca na rzecz tego samego podmiotu powierzającego pracę lub w celu wykonywania pracy sezonowej na rzecz innego polskiego podmiotu zatrudniającego.